No contexto do cambio climático e o seu efecto sobre os incendios forestais, o Centro de Investigación Forestal de Lourizán, dependente da Axencia Galega dá Calidade Alimentaria (AGACAL), busca novos métodos para lograr que as masas forestais das zonas atlánticas e subatlánticas sexan máis resistentes ao cambio climático, á vez que se fai un uso gandeiro dos bosques, evitando incendios, aumentando a biodiversidade e garantindo a achega de servizos ecosistémicos (como a regularización do fluxo de auga ou a protección do chan). Mediante a iniciativa LIFE-Silfore, que acaba de comezar e estenderase ata 2027, centrarémonos na aplicación de medidas silvopastorales que promoven, ademais, o desenvolvemento da economía rural e local. É dicir, combínanse a produción forestal e o pastoreo nunha mesma superficie do terreo para crear oportunidades e aumentar a rendibilidade. O proxecto LIFE Silfore, que conta cun orzamento total de 2.599.081,36€, está aliñado tanto cos obxectivos xerais do programa LIFE como coas prioridades do subprograma LIFE de Acción polo Clima.

Para iso, o proxecto LIFE-Silfore desenvolverá unha rede de demostradores en 4 rexións da área atlántica-subatlántica que abarcan un total de 92,4 hectáreas: será no norte de Portugal, Galicia, Asturias e Euskadi. Desta maneira inclúese unha gran parte da variedade ecolóxica dos bosques das zonas atlánticas-subatlánticas e socioeconómicas.

O CIF de Lourizán desenvolverá tres demostradores. No municipio pontevedrés de Moaña, centrarase no aproveitamento do sotobosque de piñeirais e de matogueiras por medio do gando caprino de raza autóctona. A segunda en Cenlle (Ourense) impleméntase o silvopastoreo en bosques frondosos de carballo, característicos da zona atlántica de Ourense, en Cenlle, mediante gando porcino de raza porco celta. Finalmente, en Monte Grande (Ribira de Piquín), impleméntase o pastoreo de porco celta en masas de piñeiro e matogueira.

Prevese entre os resultados “unha redución de volume de biomasa combustible nun 40-60%” e, por tanto, “un menor risco de incendios, así como unha redución da pegada de Carbono nas explotacións gandeiras”. O proxecto contribuirá a “aumentar a diversidade de especies arbóreas con distintas tolerancias a secas, o que axudará ao mantemento da masa forestal e reducirá a expansión de enfermidades que afectan as árbores”.

Ademais de demostrar o aumento da resistencia dos bosques #ante os efectos do cambio climático, o proxecto permitirá diversificar as ganancias das zonas arborizadas polo aproveitamento da madeira e a produción animal. Os demostradores exponse con animais de razas autóctonas en perigo de extinción, rústicas e ben adaptadas ao medio. No caso de Galicia, trátase de gando caprino de raza cabra galega e de porcos de raza porco celta.

Liderado por Neiker, LIFE-Silfore conta coa participación de 4 socios: Instituto Politécnico de Bragança (Portugal), Axencia Galega da Calidade Alimentaria, Servizo Rexional de Investigación e Desenvolvemento Agroalimentario do Principado de Asturias e Universidade de Santiago de Compostela. Ademais, en Galicia están involucradas as administracións propietarias e xestoras das masas forestais (C.M.V.M.C, de Xaxán, Aldea modelo de Osmo, Fundación TERREO) e administracións públicas.